تیمورتاش (پسر کریم دادخان، از حاکمان منطقه‌ی تاریخی جاجرم در خراسان) دومین شخص ممکلت در دهه‌ی نخست حکومت رضاخان بود. او خواهان افزایش سهم ایران از درآمدهای شرکت نفت انگلستان در ایران و گرفتن مالیات از این شرکت بود. او می‌دانست که مالیات پرداختی شرکت نفت به دولت بریتانیا چند برابر مبلغی است که ایران به عنوان حق امتیاز دریافت می‌کند. از این رو، بحث گرفتن مالیات از این شرکت را پیش کشید و خواهان کاهش مناطق بهره‌برداری انگلیسی‌ها از منابع نفتی ایران شد.
دشت‌ها آلوده است
در لجن‌زار گل لاله نخواهد رویید.
در هوای عفن آواز پرستو به چه کارت آید؟
فکر نان باید کرد
و هوایی که در آن نفسی تازه کنیم
گل گندم خوب است
گل خوبی زیباست
ای دریغا که همه مزرعه‌ی دل‌ها را
علف هرزه‌ی کین پوشانده است!
هیچ کس فکر نکرد که در آبادی ویران شده، دیگر نان نیست!
و همه مردم شهر، بانگ برداشته‌اند که چرا سیمان نیست!؟
و کسی فکر نکرد که چرا ایمان نیست!
و زمانی شده است که به غیر از انسان،
هیچ چیز ارزان نیست!
شعر از حمید مصدق
http://salarketab.ir
ناصرالدین شاه قاجار دو بار به خراسان سفر کرد، یکی در ۱۲۸۵ق و دیگری در ۱۳۰۰ق/۱۸۸۳م. در سفر دوم، دکتر تولوزان فرانسوی و محمدحسن خان اعتماد السلطنه همراه او بودند. شاه در این سفر به انشای سفرنامه پرداخت که به خط نستعلیق میرزا محمدرضا کلهر نوشته شده است. چند نقاشی دارد که اثر میرزا ابوتراب غفاری است. شاه در این سفر پس از رسیدن به منطقه‌ی کالپوش که در میان سه استان خراسان، سمنان و گلستان قرار دارد، به سوی جاجرم در مرز خراسان راهی می‌شود. در این جا بخشی‌هایی از سفرنامه‌ی شاه که مربوط به سرزمین کهن جاجرم است، بازنویسی شده است.
تریاک در اصل به معنای پادزهر است اما امروزه به شیره‌ی گیاه خشخاش گفته می‌شود. حدود ۱۲ درصد این شیره را ماده‌ی مورفین می‌سازد. مورفین مسکن درد است اما بسیار اعتیادآور است. برخی می‌گویند که تریاک برای دیابت (مرض قند) یا بیماری قلب مفید است. برخی فراتر رفته و آن را درمان هر دردی می‌دانند. با این همه، پژوهش‌های دقیق امروزی از آسیب‌های مصرف این ماده اعتیادآور برای بدن می‌گویند. نظر پرشکان پیشین از جمله ابن سینا در این باره چیست؟ آیا می‌دانید این ماده از صادرات ایران در دورهی ناصرالدین شاه بود؟
هویج یا حویج، کدام درست است؟ می‌دانیم که هویج ریشه‌ی گیاهی دوساله است که سرشار از بتاکاروتن است. این ماده پیش‌ساز ویتامین آ است و بنابراین به حفظ سلامتی چشم‌ها کمک می‌کند. هویج به صورت خام، آب هویج یا در کیک (کیک هویج و گردو) و غذاهای گوناگون (هویج پلو) مصرف می‌شود. اما آیا می‌دانید این واژه در اصل به صورت حویج بوده و به معنای مواد مورد نیاز آشپزی از جمله حبوبات است؟
دانشنامه الکترونیکی به سبب امکاناتی که شبکه‌ی جهان‌گستر (اینترنت) فراهم می‌کند، می‌تواند ترویج علم را در جامعه بسیار آسان کند. به‌روزرسانی چنین دانش‌نامه‌هایی آسان‌تر از دانش‌نامه‌های کاغذی است. نظر کارشناسان و منتقدان را درباره‌ی مقالات به آسانی می‌توان دریافت کرد. مقاله‌های این دانش‌نامه‌ها را می‌توان به منابع تکمیلی، مانند مقاله‌های پژوهشی، کتاب‌ها، خبرهای رسانه‌ها و پایگاه اینترنتی سازمان‌های مرتبط، پیوند و ارجاع داد.
شانس، خوش شانس، بد شانس، خوش بخت، بد بخت، بخت و اقبال، واژه‌های و عبارت‌‌هایی است که بارها می‌شنویم یا بر زبان می‌آوریم. اما آیا به معنای دقیق آنها فکر کرده‌ایم؟ شانس واژه‌ای فرانسوی است که معادل بخت و اقبال است (لغت‌نامه دهخدا). برخی گمان می‌کنند شانس به برخی از مردم رو می‌کند و به برخی نزدیک نمی‌شود. آیا پدیده‌ای به نام شانس وجود دارد؟ در این جا نظر بزرگمهر، وزیر اندیشمند خسرو انوشیروان، را جویا می‌شویم.
ساسانیان یکی از درخشان‌ترین فرمانروایی‌های تاریخ ایران و جهان را بنیان نهادند. فرمانروایان بزرگ این دودمان ایرانی بر پایه‌ی اصولی به اداره‌ی کشور می‌پرداختند که در نامه‌ای از اردشیر بابکان ثبت شده است. این نامه به نام اندرزنامه اردشیر بابکان شناخته می‌شود. اردشیر بابکان بنیان‌گذار حکومت ساسانیان بود. اندرزنامه اردشیر بابکان پس از اوستا کهن‌ترین نوشته‌ای است که به صورت کتاب از ایران باستان برجای مانده است. این اندرزنامه اصول نظری حکومت ساسانیان را بازگو می‌کند.
یران باستان به دورانی پیش از ورود عرب‌های مسلمان به ایران گفته می‌شود. آن دوران را با فرمانروایی‌های باشکوه هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان می‌شناسیم. ایرانیان در سراسر دوران ایران باستان دستاوردهای تمدنی و فرهنگی برجسته‌ای داشتند. نظر به تقسیم تاریخ ایران به دو دوران بزرگ پیش از اسلام و پس از اسلام و آسیب‌هایی که ایران از حمله‌ی عرب‌ها دید، برخی گمان می‌کنند که همه‌ی دستاوردهای ایران باستان نابود شد و فرهنگی جدا از پیشینه‌ی کهن ایرانیان در دورهی اسلامی پدید آمد. پژوهش‌های دقیق خلاف این نظر را نشان می‌دهند.
ادویه بخش‌های خشک‌شده‌ی گیاهان است که برای مزه، رنگ و بو به غذا افزوده می‌شود. ادویه (جمع دوا) مقداری از ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را نیز فراهم می‌کنند. آنها ممکن است از برگ، پوست، ساقه، ریشه، گل، جوانه، دانه یا میوه‌ی گیاهان به دست آیند. آیا می‌دانید دارچین، زردچوبه، سماق و گلپر از کدام گیاهان واز چه بخش‌هایی از آنها به دست می‌آیند؟
